УИХ-ын гишүүн Б.Дэлгэрсайхан: Монголбанкны мөнгөний бодлого яаж явж байна аа. Монголбанкны үүрэг бол үндсэндээ хувийн аж ахуйн нэгж, компаниудыг л удирддаг газар шүү дээ. Хувийн аж ахуйн нэгж чинь дампуурлын ирмэг дээр байна. Ер нь дампуурчихсан л даа, мөнгө байхгүй.

Та нар яагаад зээлээ хумьчихав аа. Монгол Улсын эдийн засгийн цусны эргэлт экспортыг эс тооцвол үндсэндээ зогсчихсон. Үүнийгээ яах гэж байгаа юм бэ. Хавар болоод том бүтээн байгуулалт эхлэх гэхээр аж ахуйн нэгжүүд мөнгө байхгүй суучихсан. Хятад гурван жил хилээ хааж байгаад нээхдээ, бүх аж ахуйн нэгждээ хямд эх үүсвэртэй зээл өгсөн. Экспорт хангалттай байхад та нар энэ хэмжээгээр зээлээ олгохгүй юм уу. Банкууд нь бүх мөнгөө өөр дээрээ хумьчихаад сууж байх юм уу. Үүнээс болоод нийтээрээ ажил төрөл байхгүй, аж ахуйн нэгж нь дампуурлын байдалтай байна. Үүнийг чинь юу гэж ойлгох вэ. Мөнгөний бодлогоо та нар буруу л удирдаад байх шиг байх юм. Экспорт нэмэгдээд нэмэргүй. Та нар чанаргүй зээл гэсэн үгээр ам таглаад зээлээ хумиад байна. 1.6 их наядын найдваргүй зээл байгаа гэдгийг сонсож л байсан. Тэглээ гээд машинаа зогсоочихож болохгүй биз дээ.

Мөн ипотекийн зээл гэж ерөөсөө байхгүй болсон. Яагаад байхгүй болчихож байгаа юм. Энэ олон байшин, барилга баригдсан. Хүмүүс авах сонирхолтой байна. Ялангуяа хөдөө орон нутагт ямар ч ипотекийн зээл байхгүй. Гэтэл Улаанбаатар хотод энэ түгжрэлдээ зээл олгоод байдаг. Хүмүүсээ хөдөө рүү чиглүүлэх Засгийн газрынхаа бодлогын эсрэг яваад байгаа юм уу.

Монголбанкны Дэд ерөнхийлөгч Г.Энхтайван: 2020 онд батлагдсан Ковидын хуулиар Төв банк сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд энэ асуудал дээр оролцоод явж байсан. Энэ хүрээнд 2021 онд нэг их наяд, 2022 онд 700 тэрбум төгрөгийн ипотекийн зээлийн санхүүжилт олгосон. Арванхоёрдугаар сарын 31-нээр Ковидын хууль хүчингүй болсонтой холбогдуулан Төв банк ипотекийн зээлийн хөтөлбөр дээр санхүүжилт олгохоо зогсоосон. Одоогийн байдлаар эргэн төлөлтөөрөө арилжааны банкууд санхүүжүүлж байна. Ипотекийн зээлийн 20 орчим хувь нь орон нутагт олгогддог. Энэ жилийн хувьд орон нутагт шилжин суурьшсан болон тэнд амьдарч буй иргэдэд ипотекийн зээлийн хөтөлбөрийн хөнгөлөлттэй нөхцөлөөр олгоно. Ипотекийн зээлийн хөтөлбөр орон нутаг руу илүү чиглэгдэнэ. Төв банкны зүгээс энэ оны хоёрдугаар улиралд багтаан ипотекийн зээлийн хөтөлбөрийг Засгийн газарт шилжүүлэхээр ажиллаж байна.

Сүүлийн гурван жил дэлхий даяараа цар тахалд нэрвэгдсэн. Урд, хойд хөршийн асуудал гээд дараалсан гурван цохилт авсан нь эдийн засгийн хүндрэлийг амссан. Энэ хүндрэл инфляц ханшийн дарамт болж эдийн засагт учирсан. Тиймээс инфляцыг Төв банкны зорилтод түвшинд хүргэж бууруулах чиглэлээр ажиллаж байна. Үүнээс шалтгаалж зээл буурсан. Ханшийн дарамт эдийн засагт учирсан, аж ахуйн нэгжүүд хүндэрч байгааг Төв банк ойлгож байна. Энэ гэхдээ бодлогын сонголт юм. Бид инфляцаа тавих юм уу, эсвэл зээлээ олгох уу гэдэг сонголт байгаа. Тиймээс Төв банк инфляцыг бууруулах чиглэлд ажиллаж байна. Инфляцаа барихгүй бол өрхийн түвшинд хүнд цохилт аваад байна. Манай эдийн засаг 44 их наяд байлаа гэхэд үүний 60 орчим хувь өрхийн амьжиргаа, эдийн засаг байдаг.

https://itoim.mn/a/2023/03/31/politic/vct